بررسی معایب قالب بتنی

در این مقاله به بررسی معایب قالب بتنی چوبی، پلاستیکی و فلزی پرداختیم تا شما را بیشتر با قالب های بتن آشنا کنیم تا بتوانید انتخاب درستی داشته باشید.

معایب قالب بتنی

در این مقاله قصد داریم که معایب قالب بتنی را بررسی کنیم ولی پیش از آن با انواع قالب بتنی آشنا می شویم. برای ساختن یک سازه بتن مسلح، باید ابتدا بتن تازه در قالب بتن که از جنس فلز، چوب، پلاستیک یا سایر موارد می باشد، ریخته شود. بتن تازه بعد از پر شدن حجم قالب ها به صورت کامل و گیرش بتن به شکل لازم درمی‌آید. یکی از مهمترین مراحل ساخت در سازه ‌های بتنی، نحوه قالب ‌بندی می باشد. به همین دلیل باید مجری سازه‌های بتنی به طور کامل در جریان امور مربوط به قالب‌ بندی قرار گیرد. این موارد شامل تجهیزات قالب بتن، مشخصات و جزئیات ابعاد و روش های اجرا می باشد. از گذشته تا حال از قالب بتن در مدل های مختلفی از جمله چوبی ، فلزی و… در پروژه های عمرانی استفاده شده است.

یکی از قدیمی ترین نوع قالب بتنی، قالب بتن چوبی می باشد که سال های زیادی است که مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع قالب، ارزان قیمت است و به همین دلیل و با توجه به اینکه همیشه توسط نجارها در محل پروژه مطابق نقشه، ساخته و استفاده می‌شد، لذا هم مدت زمان زیادی صرف می‌شد و هم اینکه قالب های بتن چوبی عمر مصرف طولانی نداشتند. این نوع قالب بندی‌ها از نظر کار و نحوه استفاده، بسیار ساده هستند ولی برای پروژه های بزرگ، قالب بندی چوبی بسیار وقت گیر است.

در ضمن رویه نئوپان های مصرفی در این قالب، به طور معمول طول عمر کمی دارند. با این وجود از این قالب به صورت گسترده ای در برخی مناطق که قیمت نیروی کار به نسبت تهیه سایر قالب های پربازده، کمتر است استفاده می شود. از طرف دیگر این قالب بتنی به دلیل داشتن انعطاف بالا، در کنار سایر سیستم های قالب بندی به عنوان راه حلی برای محل های سخت و بغرنج بکار برده می شود.

چوب مورد مصرف در قالب بتنی باید صاف، بدون پیچ و تاب، سالم و از نوع صمغ دار باشد. چنانچه ضخامت تخته چوب مورد استفاده در بدنه قالب، روی نقشه ها مشخص نشده باشد، باید حداقل ضخامت را که برای قالب سطوح زیرین ۳ سانتیمتر و برای قالب سطوح قائم ۵/۲ سانتیمتر است را داشته باشد. برای پایه های داربست نیز باید تا جای ممکن چوب راست و بدون ترک به کار برده شود. همچنین قطر متوسط چوب گرد مصرفی در پایه ها، نباید کمتر از ۱۰ سانتیمتر باشد. توجه داشته باشید که حداقل ابعاد چهار تراش ها باید ۸ سانتیمتر باشد.

معایب قالب بتنی چوبی

یکی از معایب قالب بتنی از نوع چوب، عمر کوتاه قالب های چوبی بتن می باشد. همچنین زمانی که در پروژه های بزرگ مشغول به فعالیت هستیم، نباید از این نوع قالب بتن استفاده کنیم. زیرا زمان اجرای آن ها بسیار زیاد و وقت گیر می باشد. محدودیت تعداد بار استفاده، یکی دیگر از معایب قالب بتن چوبی است. از این قالب حدودا تا ۱۰ بار می توانیم استفاده کنیم.

نیاز به دقت کافی در هنگام بتن ریزی، عیب دیگری در مورد قالب بندی چوبی می باشد که به دلیل جلوگیری از آسیب دیدگی قالب ها صورت می گیرد. مورد بعدی از معایب قالب بتن چوبی، عدم وجود مقاومت در برابر رطوبت زیاد و آتش سوزی می‌باشد.

قالب پلاستیکی

قالب پلاستیکی بتن از مواد پلیمری ساخته شده که دارای مقاومت در برابر ضربه و فرسودگی می باشد. قالب پلاستیکی بتن در اندازه های مشخص ساخته می شود. استفاده از قالب پلاستیکی بتن سرعت انجام مراحل قالب بندی را افزایش می دهد و اجرای انواع ستون، تیر، دال و دیوارهای بتنی را تسریع می کند. قالب های پلاستیکی بتن، این روزها کاربرد فراوانی دارند. بدنه و متریال به کار رفته در ساخت این قالب به صورت فلزی می باشد اما به دلیل استفاده از روکش های پلاستیکی در این قالب، به آن قالب پلاستیکی بتن می گویند. قالب های پلاستیکی بتن ریزی دارای انواع و کاربردهای مختلفی می باشند که از پر کاربرد ترین آن ها در بین سازندگان و مجریان سازه، می توان از قالب پلاستیکی ستون بتنی، قالب پلاستیکی بتن سقف و قالب پلاستیکی دیوار نام برد.

معایب قالب بتن پلاستیکی

اولین مورد از معایب قالب بتن پلاستیکی، مقاومت کمتر این نوع قالب در برابر بارهای وارده نسبت به سایر انواع قالب بندی می باشد. به همین دلیل قالب های پلاستیکی برای استفاده در پروژه های بزرگ، قابل اعتماد نمی باشند. در مقایسه با قالب های فلزی بتن، دارای دوام کمتری هستند و نمی توان از این نوع قالب در طولانی مدت استفاده کرد.

یکی دیگر از معایب قالب بتن پلاستیکی وزن کم آن است که در زیرسازی یک عیب به حساب می آید. زیرا به دلیل وزن کمی که این قالب دارد، نیازمند زیرسازی بیشتر در سقف، دیوار و ستون می باشد. با استفاده از مهار پشت بندهای افقی می توان زیرسازی این نوع را انجام داد. از دیگر معایب قالب های پلاستیکی عدم تولید همه سایز های آن است. یعنی بیشتر قالب های پلاستیکی تولید شده در سایز های ۱۵، ۲۰ و ۵۰ سانتی متری در ارتفاع ۱ متر می باشند.

قالب فلزی بتن

در مواقعی که حجم کار زیاد ولی تنوع سطوح و ابعاد کم باشد، به‌صرفه ترین انتخاب، استفاده از انواع قالب‌ بتن خواهد بود. هزینه خرید این قالب‌ها نسبتاً زیاد است اما به دلیل عمر زیاد این نوع قالب بندی، در بلند مدت به‌صرفه است. قالب فلزی بتن را با استفاده از قطعات نیمرخ‌های استاندارد، ورق‌ها و با برش، شکل دادن و جوشکاری آنها می سازند که برای ساخت دیوارهای بتنی، سدهای بتنی، پوشش بتنی کانال‌ها و تونل‌ها و همچنین ساخت اجزای پیش‌ساخته به کار می رود. عایق کاری قالب های فلزی بتن در هوای سرد و گرم یکی از کارهای مهمی است که پیش از استفاده از آن ها باید انجام داد. زیرا حرارت و برودت به سرعت از طریق جدار نازک این نوع قالب انتقال می یابد.

معایب قالب بتن فلزی

اولین مورد از معایب قالب بتنی فلزی این است که آن ها عایق مناسب حرارتی نمی باشند و در نتیجه دارای تبادل برودت و گرمای بالایی نسبت به انواع قالب بتن چوبی و پلاستیکی هستند. بنابراین در مکان های بسیار سرد یا بسیار گرم، انتخاب مناسبی برای استفاده در سازه نمی باشند. مورد بعدی هزینه اولیه بسیار بالایی است که در ابتدای کار باید برای تهیه این قالب پرداخت کنید. در صورتی که دو قالب دیگر (چوبی و پلاستیکی) هزینه اولیه به نسبت ارزان تری دارند.