اسپیسر

اسپیسر چیست؟

اسپیسر در معنای لغت نامه ای به معنای فاصله و فاصله گذار است. اسپیسر ها اشکال مختلف و سایزهای مختلفی دارند که متناسب با کاربد آن ها طراحی و تولید شده است. کاربرد اصلی اسپیسر بتن، ایجاد پوشش میلگردی در دال ها و دیوار ها است. اسپیسر چیست را در مقاله انواع اسپیسر توضیح داده ایم.

از دیگر موارد مصرفی اسپیسر بتن، در ساختمان ها و پروژه هایی مثل سد سازی و تونل سازی است که استفاده از قالب فلزی بتن و جک سقفی در این پروژه ها هم کاربرد زیادی دارد. استفاده از اسپیسر بتن در نتیجه کار بسیار تأثیرگذار است به ‌طوری که در صورت استفاده هم کیفیت سازه و هم سرعت اجرا و انجام آن پروژه ساختمانی بالا خواهد بود.

چرا از اسپیسر بتن استفاده کنیم؟

همان طور که گفته شد وظیفه اصلی اسپیسر ها حفظ فاصله میان میلگرد هاست. با گذشت زمان میلگردهایی که در کنار هم هستند یا در نقاطی باهم تماس دارند در اثر تماس و مجاورت با مواد شیمیایی و شرایط محیطی مثل رطوبت، هوا، موادی مثل سولفات ها و غیره دچار خوردگی می شوند. در صورت استفاده از اسپیسر مناسب، دیگر چنین مشکلاتی برای سازه و میلگرد ها رخ نمی دهد.

استفاده از اسپیسر بتن باعث می شود تا هنگام بتن ریزی و به خصوص استفاده از بتن مسلح، شبکه میلگرد حرکت نکند و ثابت بماند. این امر برای کارفرمایان حرفه ای و بالابردن کیفیت سازه بسیار اهمیت دارد.

مزایا و معایب اسپیسر پلاستیکی و بتنی

انواع اسپیسر ها به دو دسته اسپیسر بتنی و اسپیسر پلاستیکی تقسیم می شوند. هر کدام از این اسپیسر ها بدون در نظر گرفتن شکل آن ها مزایا و معایبی دارد که در ادامه آن ها را بررسی می کنیم.

مزایای اسپیسر پلاستیکی

اسپیسرهای پلاستیکی محبوب ترین نوع اسپیسر در ایران هستند. دلیل این محبوبیت قیمت کمتر و به صرفه بودن آن ها است. از همین رو حجم تولید بیشتری نسبت به اسپیسرهای بتنی دارند و اکثر کارخانه ها اسپیسر پلاستیکی تولید می کنند. یکی دیگر از دلایل استفاده بیشتر از اسپیسر پلاستیکی، نصب راحت و سریع آن هاست.

معایب اسپیسر پلاستیکی

پلاستیک ضریب انبساط و انقباض بالایی نسبت به بتن دارد. به خصوص ضریب انبساط پلاستیک نسبت به بتن مسلح 10 تا 15 برابر بیشتر است. از همین رو اگر تغییر دما در هنگام پروژه رخ دهد ممکن است شبکه میلگرد ها خراب شود یا حتی دمای بالا می تواند اسپیسر پلاستیکی را ذوب کند.

همچنین یکی دیگر از معایب اسپیسر پلاستیکی این است که مابین بتن و پلاستیک یک درز بسیار کوچک بعد از عملیات بتن ریزی به وجود می آید.

مزایا اسپیسر بتنی

اسپیسر بتنی بر خلاف اسپیسر پلاستیکی با تغییر دما ذوب نمی شود و چون ضریب انبساط و انقباض یکسانی با بتن دارد مشکلی در سازه رخ نمی دهد. همچنین دیگر خبری از درز باریک بین اسپیسر و بتن نیست، زیرا بتن و اسپیسر بتنی کاملا باهم همخوانی دارند.

معایب اسپیسر بتنی

استفاده از اسپیسر های بتنی مشکلات خود را دارد و الزاما باید به همراه گیره پلاستیکی استفاده شود. همین مورد باعث شده است تا استفاده از آن ها کاهش یابد. دیگر ویژگی منفی اسپیسر بتنی این است که این گیره ها تمام و کمال در داخل بتن فرو نمی رود و تنها ۵ میلی متر آن وارد بتن خواهد شد بنابراین باعث می شود که نوع بتنی در عملکرد بتن تأثیر چشمگیری نداشته باشد.

اسپیسر در 3 نوع پلاستیکی، بتنی و فلزی تولید می شود و از اهمیت زیادی در ساختمان‌های بتنی برخوردار است. بررسی کامل + قیمت اسپیسر

اسپیسر چیست؟

اسپیسرها قطعاتی در صنعت ساختمان هستند که به آن‌ها فاصله نگه دار یا فاصله گذار نیز گفته می شود. آن‌ها در سایزها و ابعاد مختلفی تولید می شوند که معمول ترین سایز آن‌ها 15 تا 150 میلی متر است.

اسپیسر یکی از کوچک ترین وسیله ها است که در مراحل اولیه ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرد. این وسیله فولاد تقویت شده یا میلگرد را در سازه های بتنی در فاصله مشخصی نگه می‌دارد. در حالی که میلگرد قبل از ریختن بتن نهایی، در محل خود قرار می گیرد، فاصله نگه دار میلگردها را در همان قسمت محکم می کند. آن‌ها در زمان ریختن بتن در جای خود گذاشته می شوند تا آرماتورها را در جای خود نگه دارند و به بخشی دائمی از سازه تبدیل می شوند.

مهم ترین مشکل و ضعفی که صنعت ساخت و ساز سنتی با آن مواجه می‌شود خوردگی میلگردها در اثر تماس با بتن است. تنها راه حل آن استفاده از اسپیسرها است. آن‌ها از بروز هرگونه خوردگی جلوگیری میکنند و در زمان ریختن بتن در جای خود گذاشته می شوند تا آرماتورها را در جای خود نگه دارند.

دسته بندی اصلی اسپیسرهای میلگرد عبارتند از:

-خطی (پروفیل‌ های مقطع Π، پروفیل‌ های مقطع H یا سایر اشکال سه بعدی).

-نقطه‌ای (فاصله چرخ، اشکال مختلف برج یا صندلی مانند).

انواع اسپیسرها:

برای این که فاصله دقیق بین میلگرد و بتن ایجاد شود، انواع اسپیسرها که دارای شکل، ابعاد و مقاومت مختلف هستند را شناسایی می کنیم تا هزینه اضافی به کارفرما تحمیل نشود. آشنایی با انواع و کاربردهای آن موضوعی است که قبل از استفاده از این محصول باید اطلاعاتی در این زمینه کسب کنید تا در هنگام استفاده از آن با مشکل مواجه نشوید.

انواع اسپیسرها بر اساس جنس

1.اسپیسر پلاستیکی

اسپیسر پلاستیکی یکی از پر کاربرد ترین و ارزان ترین نوع فاصله گذار است. اگرچه از مصالح مقاوم ساخته می شود اما نسبت به انواع بتنی و فلزی از مقاومت کمتری برخوردار است. آن را به عنوان جز بیگانه در سازه می شناسند که این مسئله مهم ترین ضعف اسپیسر پلاستیکی در نظر گرفته می شود.

از طرفی مقاومت کمتری نسبت به حرارت نشان می دهد. به عبارتی این نوع دارای انبساط و انقباض بیشتری نسبت به بتن بوده به همین دلیل وقتی بتن سرد و گرم می شود تغییر حالت در اسپیسر پلاستیکی بیشتر یافت می شود. این تغییرات پی در پی و مداوم باعث شکل‌گیری فضاهایی بسیار ریز و دسترس مواد فرساینده به بتن و میلگرد شود.

حال شاید برای شما سوال پیش بیاید با این همه معایب چرا یکی از رایج ترین اسپیسرهای موجود در بازار است؟ در ادامه چند مزیت آن را مطالعه فرمایید.

یکی از مزیت های مهم این نوع قیمت پایین و مقرون به صرفه آن است که بسیاری را به استفاده از آن ترغیب می کند به طوری که هزینه ساخت آن ها از انواع دیگر به مراتب کمتر است.

چون جنس آن پلاستیک است به راحتی شکل می گیرد بنابراین امکان ساخت آن با اشکال مختلف به وجود آمده و ساخته می شود. نکته آخر را می توان به وزن سبک و اتصال راحت آن اشاره کرد که بسیار ساده و سریع است.

2.اسپیسر بتنی

اسپیسر بتنی نسبت به نوع پلاستیکی گران تر بوده اما در عین حال بادوام‌تر است و به دلیل مقاومت بسیار بالایی که دارد بسیاری از مشکلات اسپیسر پلاستیکی را برطرف می کند و باعث کاهش عوامل آسیب رسانی به نوع بتنی می شود. مقاومت بسیار بالای نوع بتنی از مهم ترین نقاط قوت آن محسوب می شود از این رو احتمال تماس میلگردها و بتن با مواد مخرب و فرساینده در مقایسه با حالت‌های استفاده از نوع پلاستیکی به مراتب کاهش می‌یابد.

از طرفی اسپیسرهای بتنی چون از جنس بتن هستند به همین دلیل سازگاری بسیار بالایی با بتن و میلگرد دارند و نسبت به حرارت مقاوم است و در اثر تغییرات دمایی تغییر نمی‌کنند. یکی از مزیت های آن‌ها، یکسان بودن مواد اولیه آن با سازه بتنی است که باعث بهبود آب بندی و مقاومت بتن می شود.

3.اسپیسر فلزی

نوع سوم اسپیسرهای فلزی هستند که در برخی از پروژه های ساختمانی قابل استفاده هستند. در این نوع اغلب از میلگرد استفاده می کنند و می‌توان آن را به هر شکل و اندازه ای در آورد به طوری که با تغییر شکل، آن را طوری طراحی می کنند که میلگردها به راحتی بتوانند روی آن به طور ثابت قرار بگیرند. نوع فلزی مقاومت و سازگاری بالاتری نسبت به انواع دیگر دارند به همین خاطر اسپیسرهای فلزی نسبت به سایر مدل‌ها، نیازمند نیرو و زمان بیشتری است و باعث بالا رفتن هزینه این نوع می شود که برای کارفرماها چندان خوشایند نیست. از سوی دیگر وزن آن‌ها بسیار بالا است.

انواع فاصله نگه دار بر اساس کاربرد

علاوه بر جنس، اسپیسرها را بر اساس مکان قرارگیری آن دسته بندی می کنیم:

1.اسپیسرهای کفی یا افقی

-هارد فیکس یا اسپیسر هارد

از هارد فیکس یا اسپیسر هارد برای استفاده از میلگردهای سنگین و جلوگیری از زنگ زدگی و خوردگی آن در فونداسیون و موارد دیگر استفاده می شود. همچنین برای فاصله نگهداری میلگرد با حداقل قطر 14 میلی متر توصیه می شود.

-ماکس فیکس

برای ایجاد پوشش بتنی در سازه هایی با وزن متوسط و نیمه سنگین و شبکه های میلگردی با قطر میلگرد 8 تا 22 میلی متر توصیه می شود.

-مینی فیکس

اسپیسر مینی فیکس در شبکه های میلگردی حرارتی و سبک مورد استفاده قرار می گیرد و  قطعه ای ارزان و پرمصرف می باشد. همچنین برای فاصله نگه دار شبکه های میلگردی با قطر میلگرد 6 تا 14 میلی متر توصیه می شود.

-یوفیکس

قابل استفاده در سازه هایی که با وزن متوسط طراحی شده است. مانند کف های نیمه سنگین، پوترها، تیرها و… همچنین توان باربری نقطه ای این اسپیسر 200 کیلوگرم می باشد.

-دابل فیکس

قابل استفاده در سقف های دال بتنی و یا کف های بتنی با ضخامت نسبتا بالا که برای مسلح سازی آن ها دو ردیف میلگرد طراحی شده است.

-ساید فیکس

این فاصله نگه دار در سازه هایی با توان باربری نقطه ای 200 کیلوگرم طراحی شده است. پیشنهاد می شود. اسپیسر ساید فیکس برای میلگرد هایی با قطر 12 تا 25 میلی متر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

-فلت بار

فلت بار برای استفاده بر روی سطوح نرم و فرو رونده مثل بلوک های پلی استایرن طراحی و فرآوری شده است. محل تقاطع میلگردها، محل قرارگیری اسپیسر فلت بار می باشد. قطر میلگرد آن 8 الی 16 میلی متر است.

-فلت فیکس

برای استفاده در سازه های سبک مانند سقف‌های نرم و فرو رونده و در سطوح افقی با شبکه میلگردی با قطر 6 تا 14 میلی متر مورد استفاده قرار می‌گیرد. نباید از آن در سایر سطوح سبک استفاده شود، زیرا صفحه تخت زیرین احتمال دارد سازه را دچار ضعف مقطعی کند.

2.اسپیسرهای دیواری یا عمودی

یکی از نکات ضروری تعیین کاور بتنی روی میلگردها در سطوح عمودی می باشد. در دیوارها یا ستون های بتنی بسیار دیده شده است که قسمتی از بتن ریخته شده و میلگرد زنگ زده، در فاصله کمی با سطح قابل مشاهده است. این مسئله به این دلیل است که به صورت یکسان، پوشش بتنی برای میلگرد رعایت نشده و در بعضی مقاطع میلگردها به سطح نزدیک تر شده‌اند و پوشش بتنی مناسب و استاندارد روی میلگرد را فرا نگرفته است.

خوردگی میلگردها با نفوذ عوامل محیطی مخرب به داخل بتن اتفاق افتاده است. بر اثر خوردگی میلگرد انبساط یافته و باعث تخریب شدن مقطع بتنی شده است. برای ایجاد پوشش بتنی دقیق و استاندارد در دیوارها و سطوح عمودی از انواع اسپیسرهای معرفی شده در زیر می‌توانید استفاده کنید.

-ویل فیکس 

ویل فیکس برای استفاده در سطوح عمودی مانند دیوارها، ستون‌ ها، مقاطع مدور و… ساخته می‌شود. همچنین در بتن‌ های درجا یا پیش‌ساخته، به صورت گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

-کیج فیکس 

کیج فیکس برای استفاده سطوح عمودی که توسط قالب‌ های سنگین و رونده اجرا می‌شوند و همچنین برای قفسه شمع ‌های حفاری، طراحی و تولید شده است.

-ویل سان یا اسپیسر خورشیدی

اسپیسر خورشیدی برای استفاده در سطوح عمودی با وزن متوسط و همچنین سطوح مورد نظر برای بتن ‌ریزی توسط قالب‌ های رونده و بالا رونده است. اسپیسر خورشیدی فاقد دندانه در محیط بیرون خود می‌باشند و محیط خارجی توسط کمان های منظم با استقامت مناسب پوشیده شده است. با توجه به وجود کمان های منظم، احتمال شکستن دنـدانه های آن در تماس با قالب در ویلسان ها وجود ندارد. ویلسان انواع مختلفی از جمله ستون های عمودی مانند دیوارها، ستون ها، مقاطع مدور و… دارد. در بتن های پیش ساخته به صورت گسترده از ویلسان ها استفاده می‌شود.

عملکرد

مطالعه مهندسی هر سازه بتن آرمه، اعم از ساختمان، پل، دیوار یا سازه های دیگر، محل قرارگیری میلگردهای فولادی را در موقعیت های مشخصی در حجم بتن پیش بینی می کند. پوشش بتنی در بتن مسلح کمترین فاصله بین سطح آرماتور تعبیه شده و سطح خارجی بتن است. این پوشش معمولاً بین 10 تا 100 میلی متر متغیر است. استاتیک یا ایستایی هر سازه بتنی به گونه ای طراحی می شود که مقدار مشخصی از فولاد و بتن برای دستیابی به حداکثر مقاومت ممکن برای سازه (مانند حفاظت در برابر زلزله) با هم ترکیب شوند. همچنین دلیل دیگر اهمیت ترکیب مناسب بتن و فولاد، جلوگیری از خوردگی فولاد در طولانی مدت است که ساخت و ساز را ضعیف می کند. اسپیسر پلاستیکی میلگرد، موقعیت صحیح فولاد را ایمن می کند و به کاربرد عملی محاسبات تئوری ساخت بتن کمک می کند. میزان پوشش فولاد یک سازه ساختمانی خاص (به عنوان مثال در یک ستون) باید به طور کلی یکنواخت باشد.

استفاده از فاصله نگه دارها به ویژه در مناطقی با احتمال وقوع زلزله بالا در ترکیب با محیط خورنده (مانند مجاورت با آب شور دریا) مانند ژاپن، شمال و جنوب ایران، یونان، کالیفرنیا و غیره از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

کاربرد اسپیسر

در رابطه با کاربرد اسپیسر می توان گفت: فاصله نگه دار یا اسپیسر جزو یکی از قطعات کاربردی در صنعت ساخت و ساز می باشد. تاثیرگذاری آن‌ها بیشتر در خصوص نگهداری از میلگردها در موقعیت مناسب و پوشش آن ها برای بالا بردن مقاومت و استحکام سازه ساختمانی می باشد. در حقیقت برای پوشش آرماتورهایی که به وسیله سیم آرماتوربندی به یکدیگر وصل شده اند از فاصله نگه دار استفاده می شود.

علاوه بر وزن کمی که اسپیسرها دارند، در مناطق زلزله زده دارای مقاومت و یکپارچگی بالایی هستند. به جز مناطق زلزله خیز، در مناطق دارای رطوبت بالا نیز استفاده از اسپیسر از اهمیت بالایی برخوردار است. باید توجه داشته باشید که نباید برای مدت طولانی آن‌ها را زیر نور مستقیم خورشید قرار دهید. یکی از نکاتی که باید رعایت شود، پوشاندن آن‌ها و جلوگیری از شکننده شدن آن‌ها در برابر نور مستقیم خورشید می باشد.

قیمت اسپیسر

عوامل موثر بر قیمت اسپیسر عبارت‌اند از اندازه میلگرد و نوع آن، میزان بتن، وزن سازه ساختمانی، ضخامت بتن و بار نقطه‌ای وارد شده به اسپیسر. یکی دیگر از مواردی که بر قیمت اسپیسر تاثیرگذار است، محل دقیق بتن ریزی می‌باشد. اسپیسر پلاستیکی تخت و گرد نسبت به انواع فلزی و بتنی مقرون به‌صرفه‌تر است. البته رنگ های خاکستری و مشکی دارای قیمت مناسب‌تری هستند. خرید در رنگبندی های مختلف اگرچه امکان پذیر است ولی قیمت بالاتری نسبت به دو رنگ گفته شده دارد.

خرید اسپیسر

در زمان خرید اسپیسر یکی از مواردی که برای شما حائز اهمیت می‌باشد، قیمت فاصله نگه دار است. همچنین از فاکتور‌های مهم دیگر در زمان خرید، کاربرد آن می‌باشد. با توجه به اینکه بعضی از سازندگان فکر می‌کنند که فاصله نگه دار بتن، کار بیهوده‌ای است، به جای استفاده از آن، از گزینه ‌های دیگری مانند کاشی و سرامیک، سنگ ریزه، موزاییک و… استفاده می‌کنند. در صورتی که استفاده از این موارد باعث کاهش دقت کار، اتلاف وقت و افزایش هزینه‌ها می‌شود.

موقع خرید فاصله نگه دار حتما باید به جنس آن توجه کرد. با توجه به مقرون به صرفه بودن، وزن کمتر و شرایط تولید، اسپیسر‌ پلاستیکی گرد و تخت از گستردگی بیش‌تری برخوردار است. به همین دلیل در کنار قیمت اسپیسر، به کارایی، مزایا و معایب آن نیز توجه کنید.

در این مطلب تلاش کردیم شما را با فاصله نگه دارها (Spacer)، انواع و کاربرد آن‌ها در صنعت ساختمان سازی آشنا کنیم. شما می‌توانید در صورت نیاز به مشاوره قبل از خرید یا کسب اطلاعات بیشتر در زمینه خرید اسپیسر، با کارشناسان فروش ما در تماس باشید.